با رشد روزافزون برندهای خودروسازی چینی در بازارهای جهانی به ویژه ایران، نگرانی مصرف‌کنندگان درباره کیفیت، ایمنی و استانداردهای این خودروها بیشتر شده است. بحث‌های اخیر در بازار و فضای مجازی درباره مشکلات کیفی برخی خودروهای وارداتی، پرسشی را پیش روی خریداران قرار داده است: آیا خودرویی که در چین برای بازار داخلی تولید می‌شود، با نسخه‌ای که برای صادرات به اروپا طراحی شده، یکسان است؟ در بسیاری از مواقع پاسخ خیر است، اما در اکثر موارد سفارش اروپا از نظر کیفیت و استانداردها به مراتب بالاتر از نسخه بازار چین است.

تفاوت قوانین، فرهنگ مصرف و استراتژی‌های تولید باعث شده دو نسخه کاملاً متفاوت از یک مدل واحد ساخته شود. شناخت این تفاوت‌ها برای خریداران اهمیت زیادی دارد و بررسی دقیق نشان می‌دهد که در اکثر موارد خودروهای سفارش اروپا از نظر کیفیت، ایمنی و استانداردها، در جایگاه بالاتری قرار دارند که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت.

قوانین و استانداردهای اروپا؛ فیلتر کیفیت و ایمنی خودروها

بازار اروپا به عنوان یکی از سختگیرانه‌ترین بازارهای خودرویی دنیا شناخته می‌شود و هر خودرویی که قصد ورود به این بازار را داشته باشد، باید مجموعه‌ای از آزمون‌ها و گواهی‌های سختگیرانه را پشت سر بگذارد. برخی از مهم‌ترین الزامات شامل موارد زیر است:

• استانداردهای زیست‌محیطی: قوانین آلایندگی، از جمله Euro 6 و به زودی Euro 7، خودروسازان را ملزم می‌کند که از فناوری‌های پیشرفته برای کاهش آلاینده‌ها در موتور و سیستم اگزوز استفاده کنند.
• ایمنی سرنشینان: خودروها باید در آزمون‌های Euro NCAP امتیاز مناسبی کسب کنند. این الزام باعث می‌شود سخت گیری ها در مقاومت سازه خودرود و کیسه‌های هوا بیشتر باشد  و سیستم‌های کمکی رانندگی پیشرفته‌تری در نسخه‌های اروپایی به کار گرفته شود. هرچند تست‌های تصادف در موسسات چین نیز طی سال‌های اخیر پیشرفت کرده‌اند، اما هنوز به سطح سختگیرانه اروپا نمی‌رسند.
• کیفیت قطعات و دوام: بررسی شهودی در بازار نشان می دهد قطعات به‌کار رفته در نسخه‌های اروپایی کیفیت بالاتری دارند و کنترل کیفیت در خطوط تولید دقیق‌تر انجام می‌شود. خودروهایی که برای بازار اروپا ساخته می‌شوند، علاوه بر تطابق کلی با استانداردهای این منطقه، تک‌تک قطعاتشان نیز باید با این استانداردها مطابقت داشته باشد.

بازار خودروی چین؛ جایی که قیمت بر استاندارد اولویت دارد

بازار خودروی چین یک اکوسیستم کاملاً متفاوت با اروپا است. اگرچه استانداردهای ملی چین در سال‌های اخیر، به ویژه در زمینه ایمنی (C-NCAP) و محیط زیست (China VI) پیشرفت کرده‌اند، اما سطح الزامات آن همچنان پایین‌تر از اروپا است. اولویت اصلی در این بازار بزرگ و رقابتی، کنترل قیمت نهایی برای جذب طیف وسیع‌تری از خریداران است و این موضوع تأثیر مستقیمی بر طراحی و کیفیت خودروها دارد.

خودروهایی که صرفاً برای بازار داخلی چین تولید می‌شوند معمولاً ویژگی‌های زیر را دارند:

• استفاده از قطعات اقتصادی‌تر: بسیاری از قطعات داخلی خودرو، از تأمین‌کنندگان محلی و با استانداردهای پایین‌تر ساخته می‌شوند تا هزینه تمام‌شده کاهش یابد.
• حذف یا ساده‌سازی تجهیزات ایمنی: بسیاری از سیستم‌های پیشرفته کمک‌راننده مانند کروز کنترل تطبیقی، ترمز اضطراری خودکار یا رادار نقطه کور که در نسخه‌های اروپایی استاندارد هستند، در مدل‌های پایه بازار چین حذف می‌شوند.
• کیفیت پایین‌تر متریال و مونتاژ: استفاده از پلاستیک خشک‌تر، عایق‌بندی صوتی ضعیف‌تر و دقت کمتر در مونتاژ پنل‌ها، می‌تواند تجربه رانندگی و دوام خودرو را تحت تأثیر قرار دهد.
• تنظیمات متفاوت نرم‌افزار و سخت‌افزار: ECU، سیستم تعلیق و ترمزها غالباً برای شرایط جاده‌ای و تقاضای مصرف‌کنندگان داخلی چین بهینه‌سازی می‌شوند و الزامات زیست‌محیطی سختگیرانه اروپا را رعایت نمی‌کنند.

مقایسه مستقیم نسخه اروپایی و نسخه داخلی چین

اهمیت سفارش بازار خودرو برای مصرف‌کننده

تفاوت بین نسخه‌های اروپایی و داخلی چین تنها به کیفیت محدود نمی‌شود؛ این تفاوت پیامدهای اقتصادی و ایمنی نیز دارد. خودروهای سفارش اروپا معمولاً ارزش فروش مجدد بالاتری دارند، چرا که خریداران دست دوم به خودروهایی که استانداردهای جهانی را رعایت کرده‌اند، اعتماد بیشتری نشان می‌دهند. در مقابل خودروهای داخلی چین به دلیل کیفیت پایین‌تر و سابقه مشکلات فنی، افت قیمت بیشتری تجربه می‌کنند.

مهم‌ترین تأثیرات این تفاوت برای مصرف‌کننده عبارتند از:

• ایمنی نامشخص: خودروهایی که تست‌های سخت‌گیرانه Euro NCAP را پشت سر نگذاشته‌اند، در تصادفات عملکرد غیرقابل پیش‌بینی دارند. نبود یا کاهش تعداد کیسه‌های هوا و سیستم‌های ایمنی فعال، ریسک جانی را به شکل قابل‌توجهی افزایش می‌دهد.
• دوام و هزینه‌های نگهداری: استفاده از قطعات با کیفیت پایین‌تر باعث استهلاک سریع‌تر و افزایش احتمال خرابی‌های پرهزینه در بخش‌های فنی مانند موتور، گیربکس، سیستم تعلیق و ترمز می‌شود.
• افت ارزش بیشتر: خودروهایی که با استانداردهای پایین تولید شده‌اند، در بازار دست دوم سریع‌تر ارزش خود را از دست می‌دهند، زیرا خریداران حرفه‌ای از کیفیت پایین‌تر و دوام کمتر آن‌ها آگاه هستند.

در صنعت خودرو، کشور سازنده به‌تنهایی معیار مناسبی برای سنجش کیفیت نیست. آنچه اهمیت دارد، بازار هدف و استانداردهایی است که خودرو برای آن طراحی شده. خودرویی که در چین برای صادرات به اروپا تولید می‌شود، به دلیل رعایت قوانین سختگیرانه، کاملاً متفاوت از همان مدل برای بازار داخلی چین است.

برای خریداران در بازارهایی مانند ایران، بررسی دقیق نسخه و بازار هدف خودرو پیش از خرید ضروری است تا از ایمنی، دوام و کیفیت سرمایه‌گذاری اطمینان حاصل شود.

علت اصلی این تفاوت، سختگیری اتحادیه اروپاست؛ هیچ خودرویی بدون رعایت استانداردهای این اتحادیه اجازه ورود و فروش ندارد و حتی تک‌تک قطعات باید مطابق با استانداردهای اروپا باشند. بنابراین خودروهای صادراتی از چین سطح کیفی و ایمنی بالاتری دارند، در حالی که نسخه‌های داخلی چین بیشتر با هدف کاهش قیمت و جذب مشتریان گسترده طراحی شده‌اند.