تردید در خصوصی سازی واقعی خودروسازی

با ساخت و ایجاد دیوار بلند تعرفه ها و تغییر دیدگاه از توسعه به درآمدزایی از بازار خودرو باعث تردید در خصوصی سازی واقعی خودروسازی و درک این مهم از سوی حاکمیت اقتصادی کشور شده است. هر چند مدیریت ایران خودرو واگذار و زمزمه فروش سایپا جدی تر شده است، اما نحوه اجرا این احساس را منتقل نمی کند.

به گزارش پایگاه خبری اسب بخار، خودروسازان دولتی سال های سال متهم به حمایت بوده اند. منتقدان می گویند که دولت ها طی دهه های گذشته به غیر از این‌که از این صنعت به عنوان حیات خلوت استفاده کرده اند همیشه با تعرفه های سنگین برای خودروهای وارداتی مانع از آسیب رسیدن به بازار انحصاری این دو خودروساز شده اند.

به باور این بخش از کارشناسان، خودروسازی ایران در انحصار ایران خودرو و سایپا است که با حمایت های دولتی مانند تعرفه های بالا و محدودیت واردات زنده مانده اند. خصوصی سازی واقعی نیازمند شکستن این انحصار و ایجاد فضای رقابتی است، اما مقاومت ذی‌نفعان قدرتمند مانع این تحول می شود.

این مقاومت و جلوگیری از خصوصی سازی واقعی منجر به تحمیل ۷۰۰ هزار میلیارد تومان بدهی و زیان انباشته، ۵۰۰ هزار میلیارد تومان شکاف بازار و از بین رفتن فرصت خرید برای بخش زیادی از جامعه و افزایش شدید فاصله میان صنعت ایران با سطح اول دنیا شده است.

با این حال با واگذاری مدیریت ایران خودرو در بهمن ۱۴۰۳ این امید ایجاد شد که حکمرانی اقتصادی به این واقعیت رسیده که در بنگاه‌داری ناتوان است و باید کار را به سهام‌داران و بخش خصوصی بسپارد.

این اتفاق هم رخ داد. بعد از زمزمه های واگذاری سهام سایپا بیش از پیش جدی تر و بلند تر شد، اما سیاست گذاری ها برای سال جدید و نحوه عرضه سهام سایپا باعث ایجاد تردید و شک در اصل ماجرا شده است.

می توان به رغم تمام ادعاها و تبلیغات درباره خصوصی سازی، هنوز متولیان برای خصوصی سازی به نتیجه نهایی نرسیده اند و تنها به افزایش درآمد از بازار خودرو فکر می کنند.

به نظر می رسد که واگذاری مدیریت ایران خودرو و عرضه سهام سایپا هم شکل کاراست، چراکه خصوصی سازی واقعی خودروسازی نه تنها نیازمند تغییر مدیریت و مالکیت، بلکه مستلزم تحول در حاکمیت شرکتی، سیاست‌های صنعتی، و فضای رقابتی است. تا زمانی که دولت و نهادهای مرتبط و دخیل حاضر به واگذاری کامل و عبور از دیدگاه درآمدزایی نباشند، هر ادعایی درباره خصوصی سازی بیش‌تر یک شوخی و بازی با افکار عمومی به شمار می آید. تجربه جهانی نشان می دهد که موفقیت خصوصی سازی در گرو شفافیت، تسهیل فضای کسب و کار و آزادسازی بازار است. آیا این عوامل در ایران وجود دارند؟

ایران خودرو بازار خودرو خصوصی سازی خودر‌وسازی سایپا