قابل توجه آقای عارف؛ تفاوت خودروسازی ایران و کره جنوبی + جدول

انتقاد معاون اول رییس‌جمهور از خودروسازی کشور و مقایسه با کره جنوبی را دقیقاً باید خودزنی عارف دولت چهاردهم در جاده مخصوص به‌شمار آورد. در واقع این پرسشی است که حاکمیت باید به مردم جواب بدهد، چراکه اصل مشکل در سیاست‌گذاری‌ها و تفاوت در دیدگاه‌های حاکم است. بنابراین باید دید که دولتمردان کره جنوبی چه کرده‌اند و سیاست‌گذاران ایرانی کجای این ماجرا ایستاده‌اند؟

به گزارش پایگاه خبری اسب بخار، محمدرضا عارف، معاون اول رییس‌جمهور، دیروز (۱۷ آذر ۱۴۰۳) در اولین همایش رتبه‌بندی بنگاه‌های متوسط و کوچک با تأکید بر اهمیت توجه به بخش تحقیق و توسعه گفت: «در بنگاه‌های تولیدی و صنعتی، بخش تحقیق و توسعه وجود ندارد و یا شکل زینتی دارد، چراکه نگاه هزینه‌ای به بخش تحقیق و توسعه داریم. کره جنوبی تولید خودرو را یک سال دیرتر از ایران آغاز کرد و حال چه سهمی در بازار جهانی دارد و ما کجا هستیم؟ باید مشخص شود که هدف ما توسعه واقعی تجارت و صنعت است یا صرفاً ایفای نقش مونتاژکار.»

یک پرسش اساسی از حکمرانی اقتصادی

پرسشی که محمدرضا عارف درباره تفاوت خودروسازی ایران و کره جنوبی مطرح کرده، دقیقاً یک پرسش اساسی است که پیش از همه حکمرانی اقتصادی باید به آن پاسخ بدهد.

تفاوت ایران و کره جنوبی در مسیر توسعه صنعت خودرو تنها ناشی از ظرفیت‌های اقتصادی یا سطح فناوری نیست، بلکه ریشه در مدل حکمرانی، ساختار تصمیم‌گیری و نوع مداخله دولت دارد. در حالی که کره جنوبی با رویکردی صادرات‌محور، رقابت‌زا و مبتنی بر کارآمدی مسیر صنعتی‌سازی را طی کرد، ایران با تلفیق انحصار، مداخله مستقیم و سیاست‌های ناپایدار، شرایطی ایجاد کرده است که عملاً انگیزه ارتقا، رقابت و نوآوری را محدود می‌کند.

سیاست‌گذاری به جای دخالت در کره جنوبی

در کره جنوبی دولت سیاست‌گذاری می‌کند اما دخالتی ندارد. نحوه مدیریت و چگونگی رقابت بر عهده خودروسازان است و در عین حال، دولت شرایط را برای دستیابی به برنامه‌ها فراهم می‌کند. به بیان ساده، در کره جنوبی دولت به‌جای اینکه از خودروسازی به نفع اهداف سیاسی و به‌عنوان ابزاری در راستای پیشبرد اهداف خود استفاده کند، بیش‌تر نقش رایزن اقتصادی–سیاسی در سطح جهان را ایفا می‌کند. دولت کره جنوبی شرایطی فراهم کرده است که خودروسازان این کشور به راحتی توان همکاری، شراکت و رقابت با تمام خودروسازان دنیا را دارند.

تفاوت حاکمیت به خودروسازی در ایران و کره جنوبی

اما در ایران تمام مسیرها در جهتی خلاف آن‌چه در کره جنوبی رخ داده، پیش رفته است. این خودروسازی بوده که همیشه به دولت‌ها رانت داده است. مدیریت، نحوه فروش، تیراژ را آن‌ها تعیین می‌کنند. نوع سیاست‌گذاری‌ها مسیر تعامل و همکاری با سایر کشورها را به‌شدت بسته و محدود کرده است. تنها کشوری هم که حاضر به همکاری است، نگاه بالا به پایین دارد و در عمل با تیم ذخیره‌اش با ایرانی‌ها کار می‌کند.

واقعیت این است که بدون بازتعریف نقش دولت، کاهش انحصار، شفاف‌سازی ساختار مالکیت و گشودن مسیر همکاری‌های جهانی، صنعت خودرو ایران نمی‌تواند از چرخه تکراری کیفیت پایین، نارضایتی عمومی و عقب‌ماندگی فناورانه خارج شود. در واقع مشکل اصلی صنعت خودرو ایران «فناوری» نیست؛ مسئله، حکمرانی اقتصادی است.

دولت چهاردهم صنعت خودرو محمدرضا عارف