همانند بسیاری دیگر از خودروسازان بزرگ، شرکت فیات (Fiat) نیز در تخمین رشد نفوذ خودروهای برقی (Electric Vehicles یا EV) در بازار، اغراق و خوشبینی بیش از حدی نشان داد. نسل کنونی مدل فیات ۵۰۰ (Fiat 500) اساساً طراحی شده بود تا صرفاً به صورت برقی عرضه شود، اما واقعیتهای بازار مسیر را تغییر داد.
پس از پیشنمایشی که در اوایل سال جاری میلادی منتشر شد، این خودروی کوچک شهری رسماً با پیشرانه بنزینی بازگشته است، هرچند قدرت زیادی ندارد. این خودرو با تنها ۶۵ اسب بخار قدرت که از یک موتور سهسیلندر توربوشارژ تولید میشود، قطعاً در مسابقات شتابگیری پیروز نخواهد شد.

در واقع، این پیشرانه کوچک ۱.۰ لیتری، فیات ۵۰۰ هیبرید را به یکی از کندترین خودروهای بازار اروپا از نظر شتابگیری تبدیل کرده است. مدل هاچبک (Hatchback) برای رسیدن به سرعت ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت (۶۲ مایل بر ساعت) به زمانی بسیار کُند، یعنی ۱۶.۲ ثانیه، نیاز دارد. در حالی که مدل کانورتیبل (Convertible) – که کمی سنگینتر است – این زمان را به ۱۷.۳ ثانیه افزایش میدهد. البته باید در نظر گرفت که این خودرو از ابتدا برای ثبت رکورد در پیستهایی مانند نوربرگرینگ ساخته نشده است.

عملکرد فنی برای زندگی شهری
تمرکز اصلی فیات ۵۰۰ همیشه بر استفاده درون شهری بوده است. به همین دلیل، خریداران احتمالی این خودرو چندان نگران زمان شتاب صفر تا ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت آن نیستند. حداکثر سرعتهای اعلامی نیز نشاندهنده این رویکرد هستند: حداکثر سرعت ۱۵۵ کیلومتر بر ساعت (۹۶ مایل بر ساعت) برای مدل هاچبک و ۱۵۰ کیلومتر بر ساعت (۹۳ مایل بر ساعت) برای کانورتیبل. این که در چه شرایطی یک خودرو “به شکل خطرناکی کُند” محسوب میشود، قابل بحث است، اما با توجه به اینکه محیط طبیعی فیات ۵۰۰، ترافیک شلوغ شهری است، این عملکرد برای حرکت در ترافیکهای توقف و حرکت (Stop-and-Go Traffic) کاملاً مناسب و کافی خواهد بود.

مشخصات کلیدی پیشرانه
|
مشخصه فنی |
مقدار |
توضیحات |
|
نوع پیشرانه |
سهسیلندر توربوشارژ |
بنزینی |
|
حداکثر قدرت |
۶۵ اسب بخار (hp) |
– |
|
حداکثر گشتاور |
۹۲ نیوتنمتر (N⋅m) (68 پوند-فوت) |
نیروی چرخشی موتور |
|
جعبه دنده (گیربکس) |
دستی (Manual) ششسرعته |
نیرو به چرخهای جلو منتقل میشود. |
|
شتاب صفر تا ۱۰۰ کیلومتر/ساعت |
۱۶.۲ ثانیه (مدل هاچبک) |
بسیار کُند برای استانداردهای روز |
|
وزن خالص |
۱,۰۵۵ کیلوگرم (۲,۳۲۵ پوند) |
در سبکترین حالت، مدل هاچبک |
|
سیستم هیبریدی |
نیمه هیبریدی (Mild-Hybrid) |
علیرغم نام، از نوع نیمه هیبریدی است. |
اصطلاح تخصصی: نیمه هیبریدی (Mild-Hybrid) در این سیستم، یک باتری کوچک و موتور الکتریکی، تنها برای کمک به موتور بنزینی در هنگام شتابگیریهای اولیه و کاهش مصرف سوخت استفاده میشوند و خودرو نمیتواند تنها با نیروی برق حرکت کند.
نبود گیربکس اتوماتیک و قابلیت ۳+۱

یکی از نکات قابل توجه در این عرضه، علاوه بر کمبود قدرت، نبود جعبهدنده (گیربکس) خودکار (Automatic Transmission) است. این امر میتوانست برای یک خودروی شهری که مرتباً در ترافیک قرار میگیرد، یک مزیت بزرگ باشد؛ اما فیات مشتریان خود را به مدل برقی ۵۰۰e ارجاع میدهد، در صورتی که تمایلی به تعویض دنده دستی نداشته باشند.
مانند مدل برقی، مدل جدید بنزینی نیز با چینش عجیب و خاص ۳+۱ عرضه میشود:
- این مدل دارای یک درب کوچک و لولایی است که بهصورت نامتقارن در سمت سرنشین (مانند خودروی مزدا RX-8) قرار گرفته است.
- این درب به سمت عقب باز میشود و دسترسی به صندلی عقب را بهبود میبخشد، بدون اینکه ابعاد کلی و طول خودرو (Car’s Footprint) تغییری کند.
رقابت و برتریهای تویوتا

بازگشت مدل بنزینی ۵۰۰، نمونه دیگری از این واقعیت است که صنعت خودروسازی در مورد جایگزینی سریع موتورهای احتراق داخلی (ICE: Internal Combustion Engine) با برقیها اغراق کرده بود.
در مقابل، شرکتهایی مانند تویوتا (Toyota) با هوشمندی، همچنان در سگمنت A (خودروهای کوچک شهری) سرمایهگذاری کردند. مدل آیگو ایکس (Aygo X) که کمی بزرگتر است، اولین خودروی هیبریدی این کلاس در اروپا بود.
- آیگو ایکس بهطور قابل توجهی قویتر و سریعتر است.
- این خودرو با ۱۱۴ اسب بخار قدرت و شتاب زیر ۱۰ ثانیه، علیرغم داشتن وزنی تقریباً مشابه فیات ۵۰۰، برتری محسوسی دارد.
- در ایتالیا، قیمت آیگو ایکس از ۱۵,۹۵۰ یورو شروع میشود که تقریباً ۱,۰۰۰ یورو ارزانتر از فیات ۵۰۰ است.
نتیجهگیری کارشناسی: اگرچه شاید فیات ۵۰۰ جدید از نظر مشخصات فنی روی کاغذ به اندازه رقبا متقاعدکننده نباشد، اما بدون شک، از لحاظ جذابیت ظاهری و طراحی دلنشین (Flair) جایگاه ویژهای دارد.
سرنوشت نامعلوم خودروهای احتراقی
فیات پیشتر برنامهریزی کرده بود که تا سال ۲۰۲۷ بهطور کامل به تولید خودروهای برقی روی آورد، اما عرضه مدل بنزینی جدید ۵۰۰ نشان میدهد که این برنامه دیگر عملی نیست و موتورهای احتراق داخلی به این زودیها از میدان خارج نخواهند شد.
با این حال، اگر اتحادیه اروپا (European Union) طبق برنامه خود عمل کند، تولید این مدل بنزینی و کلاً فروش خودروهای جدید با موتور احتراقی از سال ۲۰۳۵ ممنوع خواهد شد. انتظار میرود اتحادیه اروپا این قانون را ماه آینده مجدداً بررسی کند، بنابراین هیچ چیز هنوز قطعی نیست.
منبع ترجمه: motor1
source