بروزرسانی ۹ شهریور ۱۴۰۴: در سال ۱۴۰۴، هیئت محترم وزیران، آیین‌نامه اجرایی واردات خودرو را با تمرکز ویژه بر خودروهای برقی و هیبریدی ابلاغ کرد. هدف اصلی از این آیین‌نامه، هدایت بازار به سمت خودروهای با آلایندگی کمتر و در عین حال، فراهم کردن زمینه واردات خودروهای ایمن و با کیفیت است. 

تمرکز بر خودروهای پاک

یکی از مهم‌ترین بخش‌های این آیین‌نامه، تمرکز بر واردات خودروهای برقی و هیبریدی است. در این سند، سه نوع خودروی هیبریدی تعریف شده‌اند که هر کدام سازوکار متفاوتی دارند:

• هیبریدی پلاگین (PHEV): این خودروها دارای دو موتور هستند؛ یکی موتور احتراقی بنزینی و دیگری موتور برقی. ویژگی برجسته آن‌ها این است که می‌توان باتری‌شان را با اتصال به برق خارجی (مثلاً از طریق پریز برق خانگی یا شارژرهای عمومی) شارژ کرد. این قابلیت به راننده اجازه می‌دهد تا برای مسافت‌های کوتاه، از نیروی تمام‌برقی استفاده کند.
• هیبریدی با برد افزوده (EREV): در این نوع خودرو، نیروی محرک اصلی فقط موتور برقی است. موتور احتراقی بنزینی موجود در خودرو، تنها نقش یک ژنراتور را دارد و برای شارژ باتری استفاده می‌شود. به عبارت دیگر، موتور بنزینی به چرخ‌ها متصل نیست و فقط برای تولید برق کار می‌کند. به همین دلیل، این خودروها در آیین‌نامه جدید، در دسته خودروهای برقی قرار می‌گیرند.
• هیبریدی معمولی (HEV): این خودروها نیز مانند نوع اول، از ترکیب موتور بنزینی و موتور برقی برای حرکت استفاده می‌کنند، اما قابلیت شارژ باتری از طریق منابع خارجی را ندارند و باتری آن‌ها تنها با استفاده از موتور بنزینی یا در حین ترمزگیری شارژ می‌شود.

ضوابط و شرایط واردات

برای تضمین کیفیت و استاندارد خودروهای وارداتی، این آیین‌نامه شرایط دقیقی را تعیین کرده است. این شرایط شامل موارد زیر هستند:

• عمر خودرو: خودروهای وارداتی باید حداکثر پنج سال از تاریخ تولید آن‌ها (بر اساس کد شناسایی خودرو یا VIN) گذشته باشد. این قانون برای اطمینان از تازگی و سلامت فنی خودروها وضع شده است.
• استانداردهای زیست‌محیطی: خودروهای بنزینی و دیزلی باید حداقل استاندارد آلایندگی یورو ۶ را داشته باشند. این شرط نشان‌دهنده تعهد دولت به کاهش آلودگی هوا و همگام‌سازی با استانداردهای جهانی است.
• اصالت و گارانتی:
  • خودرو باید دارای گواهی اصالت تأییدشده از سوی شرکت مادر یا نمایندگی رسمی آن باشد.
  • همچنین، گواهی اصالت از شرکت‌های بازرسی بین‌المللی مورد تأیید نیز الزامی است.
  • نکته مهم این است که خودروهای وارداتی باید دارای گارانتی معتبر (وارانتی) و خدمات پس از فروش رسمی در ایران باشند.

مقررات مالی و مجوزها

این آیین‌نامه به جزئیات مالی و فرآیندهای اداری نیز پرداخته است:

• تخصیص ارز: بانک مرکزی موظف است هر هفته میزان ارز مورد نیاز برای واردات خودرو را بر اساس سهمیه‌ای که وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) تعیین می‌کند، اختصاص دهد.
• مجوز واردات: واردکنندگان باید برای دریافت مجوز، در یک رتبه‌بندی رقابتی شرکت کنند. این رتبه‌بندی بر اساس عواملی مانند قیمت پایه خودرو، کیفیت خدمات پس از فروش، سابقه واردات و میزان رضایت مشتریان انجام می‌شود.

استثناها در واردات

آیین‌نامه جدید دو مسیر متفاوت برای واردات خودرو توسط برخی افراد خاص را نیز پیش‌بینی کرده است:

• ایرانیان خارج از کشور: ایرانیان مقیم خارج که کارت اقامت معتبر دارند، می‌توانند در سال ۱۴۰۴ یک خودروی شخصی را بدون انتقال ارز و با استفاده از ارز در اختیار خود وارد کشور کنند. البته این فرآیند باید با قوانین بانک مرکزی در مورد منشأ ارز مطابقت داشته باشد.
• سرمایه‌گذاران خارجی: افرادی که از سازمان سرمایه‌گذاری خارجی، مجوز سرمایه‌گذاری دریافت کرده‌اند، می‌توانند به ازای هر ۳۰۰ هزار دلار سرمایه‌گذاری در کشور، یک خودروی نو با ارزش حداکثر ۲۰ هزار دلار وارد کنند.

در مجموع، آیین‌نامه واردات خودرو در سال ۱۴۰۴، یک نقشه راه دقیق و هدفمند را برای ورود خودروهای پاک و استاندارد به بازار ایران ترسیم کرده است. این قوانین به طور همزمان، هم به دنبال حمایت از محیط زیست هستند و هم قصد دارند با تعیین ضوابط سختگیرانه، کیفیت خودروهای وارداتی را تضمین کنند.

بروزرسانی ۲۶ خرداد ۱۴۰۴: در پی تصمیمات اخیر در سطح دولت، معاون‌ اول رئیس‌جمهور، آیین‌نامه اجرایی مربوط به واردات خودروی سواری را ابلاغ کرده است. این آیین‌نامه به‌خصوص برای ایرانیان ساکن خارج از کشور اهمیت ویژه‌ای دارد و مطابق با بند «ر» تبصره یک ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۴ منتشر شد. در ادامه به بررسی جزئیات این آئین‌نامه می‌پردازیم.

نکات مهم آیین‌نامه واردات خودرو

• امکان واردات خودرو برای ایرانیان خارج از کشور: هر ایرانی که به طور دائم در خارج از کشور زندگی می‌کند، می‌تواند در سال ۱۴۰۴ یک دستگاه خودروی سواری را وارد کند. نکته جالب این است که این واردات بدون نیاز به انتقال ارز و با استفاده از ارزی که در اختیار دارد، انجام می‌شود.
• وظیفه بانک مرکزی: بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است ظرف مدت ۱۰ روز پس از ابلاغ این آیین‌نامه، مبلغ ارزی که هر ماه در دسترس قرار می‌گیرد را به وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) اعلام کند. این کار به نظم و ترتیب بهتر در فرآیند واردات کمک خواهد کرد.
• ممنوعیت تخلیه خودرو: طبق این آیین‌نامه، تخلیه خودروهای وارداتی در گمرکات کشور بدون ثبت سفارش ممنوع است. این بدان معنی است که هر خودرو باید از مراحل قانونی و رسمی عبور کند تا به مرحله تخلیه برسد.
• مدارک لازم برای ترخیص: ترخیص خودروهای مشمول این آیین‌نامه به ارائه یک گواهی خاص نیاز دارد. این گواهی نشان می‌دهد که خودروهای فرسوده به درستی اسقاط شده‌اند.
• سن خودرو: یکی از نکات مهم این است که سن خودرویی که وارد می‌شود، باید کمتر از پنج سال باشد. این سن بر اساس تاریخ تولید درج شده بر روی شماره شناسایی موتور خودرو محاسبه می‌شود.

جدول مشخصات فنی خودرو

این تغییرات در سیاست‌های واردات خودرو به وضوح نشان‌دهنده تلاش دولت برای ایجاد شرایط مناسب‌تر برای ایرانیان مقیم خارج است. اگرچه ممکن است قیمت‌ها و شرایط واردات در آینده تحت تأثیر عوامل مختلف قرار گیرد، اما این آیین‌نامه یکی از گام‌های مثبت در راستای تسهیل دسترسی به خودرو برای هموطنان خارج از کشور به شمار می‌رود.

امیدوارم این اطلاعات به شما کمک کند تا با فرآیند واردات خودرو آشنا شوید و بتوانید از فرصت‌های موجود بهترین بهره را ببرید.