همان‌طور که در هفته‌های گذشته شاهد بودیم، قیمت خودروها در بازار، به‌خصوص خودروهای داخلی، کمی افزایش یافت. این افزایش قیمت تا اواخر هفته گذشته ادامه داشت، اما از ابتدای این هفته ورق برگشت. قیمت‌ها مجدداً روند نزولی به خود گرفتند و به سطح اولیه خود بازگشتند. در حال حاضر، خودروهای داخلی با شیبی ملایم در حال کاهش قیمت هستند و خودروهای وارداتی نیز نسبتاً با ثبات باقی مانده‌اند.

به‌طور کلی، اگر نگاهی به یک سال گذشته بیندازیم، می‌بینیم که روند کلی قیمت‌ها نزولی بوده است. هرچند گاهی اوقات با افزایش‌های مقطعی روبه‌رو شده‌ایم، اما این افزایش‌ها پایدار نبوده‌اند و در نهایت قیمت‌ها به مسیر واقعی خود برگشته‌اند. این موضوع نشان می‌دهد که بازار در حال حرکت به سمت تعادل است.

تأثیر تعرفه واردات بر بازار: انتظار و عدم قطعیت

یکی از مهم‌ترین بحث‌های این روزها، ماجرای احتمال بازگشت تعرفه صددرصدی برای خودروهای وارداتی است. یک شهروند با طرح شکایتی به دیوان عدالت اداری، خواستار لغو تصمیم دولت مبنی بر کاهش تعرفه از ۱۰۰ درصد به ۲۰ درصد شده است.

• تأثیر کنونی: در حال حاضر، بازار واکنش چندان محسوسی به این خبر نشان نداده، چراکه هنوز تصمیم نهایی و ابلاغیه‌ای در این مورد منتشر نشده است.
• تأثیر احتمالی: در صورت بازگشت تعرفه به سطح ۱۰۰ درصد، قطعاً قیمت خودروهای وارداتی به‌شکل چشمگیری افزایش خواهد یافت. این اتفاق می‌تواند منجر به التهاب مجدد بازار، کاهش قدرت خرید مردم و فراهم‌شدن زمینه برای دلالی شود. به همین دلیل، حفظ تعرفه‌های پایین‌تر می‌تواند به نفع مصرف‌کننده و آرامش بازار باشد.

چرا افزایش قیمت کارخانه‌ای خودروها بی‌اثر بود؟

اخیراً برخی خودروسازان داخلی قیمت محصولات خود را در کارخانه افزایش دادند، اما این افزایش قیمت تأثیری بر بازار آزاد نگذاشت. دلیل این موضوع به شرایط عرضه و تقاضا برمی‌گردد.

در حال حاضر، تقاضا در بازار خودرو بسیار پایین است. در چنین شرایطی، حتی با وجود افزایش قیمت در کارخانه، بازار آزاد به دلیل نداشتن مشتری کافی، حاضر به بالا بردن قیمت‌ها نیست. اگر عرضه خودروها در شش ماه گذشته به‌اندازه کافی بود، احتمالاً قیمت‌ها در بازار آزاد حتی به قیمت کارخانه نزدیک‌تر هم می‌شد.

شرایط فروش اقساطی: فرصتی برای مصرف‌کنندگان واقعی

با کاهش تقاضا برای سرمایه‌گذاری، شرکت‌های خودروساز شرایط فروش جذاب‌تری را برای مصرف‌کنندگان واقعی در نظر گرفته‌اند. در این طرح‌ها:

• پرداخت اولیه: امکان ثبت‌نام با پیش‌پرداخت‌های کم، مثلاً ۱۰ تا ۱۵ درصد مبلغ کل، فراهم شده است.
• ریسک قیمت: با این حال، خریداران باید ریسک عدم قطعیت در قیمت نهایی را بپذیرند. از آنجایی که قیمت نهایی هنگام تحویل خودرو مشخص می‌شود، ممکن است در طول این مدت، قیمت افزایش یابد و خریدار دچار سردرگمی شود.

این شرایط، خریداران را در یک بلاتکلیفی قرار داده است: از یک سو با تورم و افزایش قیمت روبه‌رو هستند و از سوی دیگر، تولیدکننده هم به دلیل مشخص‌نبودن هزینه‌ها، نمی‌تواند قیمت قطعی اعلام کند. این بلاتکلیفی، تصمیم‌گیری برای خرید را بسیار سخت کرده است.

آرامش بازار و آینده صنعت خودرو

پایین‌نگه‌داشتن تعرفه‌های واردات در نهایت می‌تواند به نفع مصرف‌کننده و حتی خودروسازان داخلی باشد. چرا؟

یک بازار رقابتی و باثبات، خودروسازان را مجبور می‌کند که برای حفظ مشتری و سهم خود، کیفیت محصولاتشان را ارتقاء دهند. این رقابت، به صنعت قطعه‌سازی نیز منتقل می‌شود و در نهایت، به بهبود کیفیت کلی خودروهای تولید داخل منجر خواهد شد. در مقابل، سال‌هاست که شاهد تولید خودروهایی بوده‌ایم که بدون هیچ تغییر فنی، فقط با تغییرات ظاهری به بازار عرضه شده‌اند.

در حال حاضر، همه نگاه‌ها به سیاست‌گذاری‌های آینده و به‌ویژه تکلیف نهایی تعرفه‌ها دوخته شده است. آنچه بیش از هر چیز برای بازار خودرو لازم است، ثبات و آرامش است. اگر فضای کلی اقتصادی و سیاسی کشور به سمت ثبات حرکت کند، بازار خودرو نیز از این حالت بی‌تصمیمی خارج خواهد شد و به مسیر طبیعی و تعادلی خود بازمی‌گردد.