گزارش‌ها حاکی از آن است که با توجه به روند فزاینده قیمت محصولات خودرویی، بازار در آینده نزدیک با بحران جدی در بخش تقاضا روبرو خواهد شد. این وضعیت، نظم و تعادل بازار را به شکل چشمگیری بر هم زده است.

عوامل مؤثر بر کاهش تقاضا

• افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها: در حال حاضر، قیمت خودروهای داخلی به بیش از ۵۰۰ میلیون تومان رسیده است. این در حالی است که بخش قابل توجهی از خانوارهای طبقات پایین و متوسط جامعه، با کاهش محسوس درآمدهای خود مواجه هستند. این شکاف عردیده میان قدرت خرید مردم و قیمت خودرو، عملاً بخش بزرگی از مصرف‌کنندگان را از گردونه بازار خارج کرده است.
• پایان جذابیت سرمایه‌گذاری: در گذشته، خودرو به عنوان یک کالای سوداگرانه برای دلالان و سرمایه‌گذاران جذابیت داشت. اما اکنون، با به حداقل رسیدن فاصله میان قیمت کارخانه و بازار، انگیزه برای سرمایه‌گذاری در این بخش به شدت کاهش یافته است. به عبارت دیگر، خودرو دیگر سودآوری گذشته را برای سرمایه‌گذاران ندارد.
• عقب‌نشینی مصرف‌کنندگان واقعی: هم‌زمان با عوامل فوق، مصرف‌کنندگان واقعی که قصد خرید خودرو برای استفاده شخصی را دارند نیز به دلیل افت توان مالی، یا از خرید منصرف شده‌اند یا زمان خرید خود را به تعویق انداخته‌اند. این وضعیت به معنای کاهش محسوس مشتریان بالقوه در بازار است.

راهکارهای پیش روی خودروسازان

در چنین شرایطی، خودروسازان برای جلوگیری از انباشت موجودی در انبارها و حفظ جریان نقدینگی حیاتی خود، ناچار به بازنگری اساسی در استراتژی‌های فروششان خواهند بود. کارشناسان معتقدند که در صورت تداوم این روند، خودروسازان چاره‌ای جز روی آوردن به راهکارهای زیر نخواهند داشت:

• طرح‌های فروش اقساطی واقعی: ارائه طرح‌های فروش اقساطی با شرایط منطقی و جذاب که امکان خرید را برای اقشار بیشتری از جامعه فراهم کند. این طرح‌ها باید به گونه‌ای باشند که فشار مالی بر خریداران به حداقل برسد.
• بازطراحی محصولات اقتصادی‌تر: تولید و عرضه خودروهایی با قیمت مناسب‌تر و اقتصادی‌تر که متناسب با توان خرید فعلی جامعه باشد. این امر مستلزم بازنگری در فرآیندهای تولید و استفاده از قطعات مقرون‌به‌صرفه‌تر است.
• ورود به مدل‌های نوین فروش: بررسی و ورود به مدل‌های فروش جدید مانند:
  • لیزینگ عملیاتی (Operating Lease): در این مدل، مشتری به جای خرید خودرو، آن را برای مدت معینی اجاره می‌کند و پس از پایان دوره اجاره، خودرو را بازمی‌گرداند. این روش می‌تواند برای افرادی که نمی‌خواهند مالک خودرو باشند یا توان خرید نقدی را ندارند، جذاب باشد.
  • فروش سازمانی (Fleet Sales): تمرکز بر فروش خودرو به شرکت‌ها، سازمان‌ها و نهادها که نیاز به تعداد زیادی خودرو برای ناوگان خود دارند.

آینده صنعت خودرو

در غیر این صورت، صنعت خودرو با یک رکود جدید و عمیق‌تر از گذشته مواجه خواهد شد. این رکود، دیگر از جنس اختلال در عرضه یا کمبود تولید نخواهد بود، بلکه ناشی از بحران تقاضا در بازاری است که توانایی تحمل افزایش بیشتر قیمت‌ها را ندارد. این وضعیت می‌تواند چالش‌های جدی و پایداری را برای کل زنجیره ارزش صنعت خودرو به همراه داشته باشد.