شکست تلخ پویش نه به تصادف؛ افزایش 8 درصدی تلفات جاده‌ای
پویش ملی «نه به تصادف» که با هدف کاهش تصادفات و تلفات جاده‌ای در نوروز ۱۴۰۴ اجرا شد، با افزایش ۸.۳ درصدی جان‌باختگان نسبت به سال گذشته ناکام ماند.
به گزارش پایگاه خبری اسب بخار، نوروز ۱۴۰۴ با پویش ملی «نه به تصادف» آغاز شد، کمپینی که از اول اسفند ۱۴۰۳ تا ۱۵ فروردین ۱۴۰۴ با همکاری وزارت بهداشت، پلیس راهور، وزارت راه و شهرسازی، سازمان اورژانس و هلال‌احمر اجرا شد.
هدف این پویش، کاهش تصادفات و تلفات جاده‌ای از طریق آگاهی‌بخشی و ترویج فرهنگ رانندگی ایمن بود. شعارهایی مانند «نه به رانندگی با خواب‌آلودگی»، «نه به سرعت غیرمجاز» و «نه به استفاده از موبایل حین رانندگی» در رسانه‌ها و بیلبوردها تبلیغ شد.
برای جلب مشارکت عمومی، مسابقه‌ای با جایزه ۱۰۰ میلیون تومانی طراحی شد و برنامه‌های آموزشی هم در برخی شهرها اجرا شد.
در این خصوص اواخر فروردین ۱۴۰۴، سخنگوی پویش اعلام کرد که تلفات نوروزی ۸.۵ درصد کاهش یافته است، آماری که با استقبال رسانه‌ها مواجه شد. این اعلام پیروزی ر حالی با آمارسازی‌های دروغین صورت گرفت که بدون شک ا بودجه‌های تشویقی و امتیازات قابل توجه برای اه‌اندازان این کمپین همراه بوده است. اما گزارش نهایی سازمان پزشکی قانونی، که در اواخر اردیبهشت منتشر شد، این ادعا را رد کرد و از افزایش ۸.۳ درصدی فوتی‌ها خبر داد.
نکته این است که حالا با مشخص شدن آمارهای واقعی و شکست تلخ کمپین مذکور، ای کاش نهادی ناظر بودجه صرف شده برای این کمپین را تشریح کند تا شاید گامی عملی در راستای توقف فعالیت‌های تبلیغاتی در جایی که باید عملگرایی در راس باشد، برداشته شود.
بر اساس گزارش پزشکی قانونی، نوروز ۱۴۰۴ بیش از یک میلیون تصادف رانندگی در کشور رخ داد که در پی آن ۱۱۷۹ نفر جان خود را از دست دادند و بیش از ۸۵ هزار نفر مجروح شدند. از این تعداد، ۲۰ هزار نفر به دلیل شدت جراحات در بخش‌های مراقبت ویژه بستری شدند. این آمار در مقایسه با ۱۰۸۹ فوتی نوروز ۱۴۰۳، افزایش قابل‌توجهی را نشان می‌دهد.
استان‌های کرمان، فارس و سیستان و بلوچستان بالاترین آمار فوتی‌ها را داشتند.
خودروهای داخلی، به‌ویژه پراید و پژو، در ۵۱ درصد تصادفات مرگبار نقش داشتند. علل اصلی حوادث شامل بی‌توجهی به جلو (۴۴ درصد)، ناتوانی در کنترل خودرو (۲۹ درصد)، سرعت غیرمجاز و خواب‌آلودگی بود. همچنین جوانان ۲۲ درصد قربانیان را تشکیل می‌دادند.
شکست پویش «نه به تصادف» ریشه در عوامل متعددی دارد. نخست، تمرکز بیش از حد بر تبلیغات و فرهنگ‌سازی بدون توجه به مشکلات زیرساختی است. جاده‌های ایران، با بیش از ۸ هزار نقطه حادثه‌خیز، همچنان ناایمن هستند. کمبود روشنایی در بزرگراه‌ها و نبود علائم هشداردهنده کافی، خطر تصادفات را افزایش داده است. آسفالت بی‌کیفیت همچنین ناهمواری‌های غیر استاندارد نیز مزید بر علت می‌شود بدون شک در تعدد تصادفات جاده‌ای نقشی چشمگیر دارد.
کیفیت پایین خودروهای داخلی هم عاملی کلیدی در این حوادث است. محصولات ایران‌خودرو و سایپا، که فاقد استانداردهای ایمنی جهانی مانند کیسه هوای پیشرفته یا ترمز ABS مؤثر هستند، در تصادفات عملکرد ضعیفی دارند و این نبود ایمنی قطعاً میزان خسارات را ر تصادفات جاده‌ای افزایش خواهد داد.
در کنار آن نظارت ناکافی پلیس راهور در جاده‌های پرتردد و کمبود نیروهای امدادی، به‌ویژه در تعطیلات نوروزی، بر شدت بحران افزوده است.
علاوه بر این، ناهماهنگی بین دستگاه‌های مجری پویش، از جمله وزارت بهداشت که تخصص اصلی‌اش در حوزه درمان است، اثربخشی آن را کاهش داد. کارشناسان معتقدند که وزارت راه و شهرسازی و پلیس راهور باید نقش محوری‌تری در چنین طرح‌هایی داشته باشند.
در این بین اعلام اولیه کاهش ۸.۵ درصدی تلفات، که بعداً با گزارش پزشکی قانونی نقض شد، شائبه ارائه آمارهای غیرواقعی را تقویت کرد.
این شکست همچنین هزینه‌های اقتصادی سنگینی به دنبال داشت. درمان مصدومان، خسارات مالی تصادفات و کاهش بهره‌وری نیروی کار به دلیل فوت جوانان، بار مالی قابل‌توجهی بر کشور تحمیل کرد. همچنین از منظر اجتماعی، افزایش تلفات جاده‌ای احساس ناامنی در سفرهای نوروزی را تشدید کرده است.
برای کاهش تصادفات جاده‌ای، اقدامات ساختاری ضروری است. نخست، رفع نقاط حادثه‌خیز با تخصیص بودجه مشخص و نصب علائم هشداردهنده و روشنایی در جاده‌ها باید در اولویت قرار گیرد. دوم، خودروسازان داخلی باید ملزم به رعایت استانداردهای ایمنی جهانی شوند، حتی اگر به معنای افزایش قیمت محصولات باشد. سوم، تقویت نظارت پلیس با نصب دوربین‌های پیشرفته و افزایش گشت‌های جاده‌ای، به‌ویژه در ایام پرتردد، می‌تواند تخلفات را کاهش دهد. همچنین، آموزش اجباری رانندگی و جریمه‌های سنگین‌تر برای تخلفاتی مانند سرعت غیرمجاز یا رانندگی در حالت خواب‌آلودگی ضروری است.
تصادف رانندگی نه به تصادف
source