ادامه طنز تلخ حادثه پیست آزادی/ فرار از مسئولیت با مقصر جلوه دادن راننده

حادثه مرگبار پیست اتومبیلرانی آزادی، که به درگذشت حمیدرضا درجاتی، عکاس ورزشی، منجر شد، حالا با ابعاد جدیدی همراه شده است. پلیس راهنمایی و رانندگی با ترسیم کروکی، راننده را ۳۰ درصد مقصر اعلام کرده، اما این تصمیم به طنزی تلخ می‌ماند. پیست‌های مسابقه باید محیطی ایمن برای رقابت باشند، نه جایی که رانندگان به دلیل نبود استانداردهای ایمنی مقصر شناخته شوند.

به گزارش پایگاه خبری اسب بخار، در روز ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۴، پیست اتومبیلرانی آزادی تهران شاهد حادثه‌ای دل‌خراش بود. یک خودروی مسابقه‌ای در راند اول مسابقات سرعت از مسیر خارج شد و با برخورد به جایگاه رسانه‌ها، حمیدرضا درجاتی، عکاس ورزشی باسابقه، را به کام مرگ کشاند و فیلم‌بردار همراه او را به شدت مصدوم کرد. این فاجعه، که مسابقه را متوقف و فضای پیست را در شوک فرو برد، بار دیگر ایمنی پایین این پیست را زیر سؤال برد.

به گذشت چند روز انتقاد از وضعیت ایمنی پیست توسط رسانه‌ها و افکار عمومی، حالا، گزارش‌های جدید نشان می‌دهد که پلیس راهنمایی و رانندگی با حضور در محل، کروکی حادثه را ترسیم کرده و راننده را به میزان ۳۰ درصد مقصر شناخته است. در این بین بسیاری این تصمیم را «طنزی تلخ» توصیف کرده‌اند، چرا که پیست‌های مسابقه باید محیطی ایمن باشند و مقصر دانستن راننده در چنین حوادثی، توجیهی غیرمنطقی به نظر می‌رسد.

پیست آزادی، که به‌عنوان بهترین پیست اتومبیلرانی ایران شناخته می‌شود، از نظر ایمنی فاصله زیادی با استانداردهای جهانی دارد. در این خصوص مسئول کمیته سرعت فدراسیون اتومبیلرانی پیشتر اذعان کرده بود که این پیست با استانداردهای فدراسیون بین‌المللی اتومبیلرانی (FIA) همخوانی ندارد و به‌جای نیوجرسی‌های بتنی و گاردریل‌های استاندارد، که در پیست‌های معتبر دنیا برای مهار خودروها استفاده می‌شوند، آزادی از گاردریل‌های فلزی غیرایمن بهره می‌برد که در این حادثه تغییر شکل داده و نتوانستند خودرو را متوقف کنند.

جایگاه رسانه‌ها و تماشاگران در این پیست نیز بدون رعایت فاصله ایمن از مسیر مسابقه طراحی شده، که نقض آشکار استانداردهای FIA است. تحلیل فیلم حادثه نشان می‌دهد که موانع ایمنی ناکافی بوده و جایگاه عکاسان در نزدیکی پیست قرار داشت، شرایطی که به گفته بسیاری، «شلختگی و بی‌نظمی» در طراحی پیست را نشان می‌دهد.

در این بین باید به این نکته توجه داشت که پیست‌های مسابقه به‌عنوان محیط‌هایی طراحی می‌شوند که رانندگان بتوانند با حداکثر سرعت و بدون نگرانی از خطرات جاده‌ای رقابت کنند. اگر قرار بود رانندگی در پیست نیز مانند جاده‌ها تبعات قانونی و جریمه داشته باشد، فلسفه وجودی این اماکن زیر سؤال می‌رفت. مقصر دانستن راننده به میزان ۳۰ درصد در حادثه‌ای که به دلیل نبود موانع ایمن و طراحی غیراستاندارد پیست رخ داده، نه‌تنها غیرمنطقی است، بلکه تلاشی برای شانه خالی کردن از مسئولیت مدیران پیست و فدراسیون اتومبیلرانی تلقی می‌شود. ضمن این که اگر رانندگی در پیست هم تبعات قانونی داشت، دیگر اصلا دلیلی نداشت مردم به پیست بروند و هر کس در هر جاده و اتوبانی که دلش می‌خواست مسابقه می‌داد.

علاوه بر این نظارت بر ایمنی اماکن ورزشی ایران، که بر عهده وزارت ورزش و شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی است، سال‌هاست با انتقاد مواجه است. در سال ۱۳۹۹، فدراسیون اتومبیلرانی وعده بازسازی پیست آزادی را داد، اما این وعده عملی نشد. فقدان استانداردهای اجباری، نبود نظارت مستقل و کمبود بودجه برای ارتقای زیرساخت‌ها، پیست آزادی را به مکانی پرخطر تبدیل کرده است.

در پایان می‌توان اظهار کرد که حادثه پیست آزادی، که به دلیل نبود ایمنی کافی به فاجعه‌ای مرگبار منجر شد، حالا با مقصر دانستن ۳۰ درصدی راننده، به طنزی تلخ تبدیل شده است. مقصر جلوه دادن راننده، به جای اصلاح زیرساخت‌ها، نه‌تنها توجیهی ندارد، بلکه تلاشی برای پنهان کردن ناکارآمدی مدیریتی است و تا زمانی که نظارت جدی بر ایمنی پیست‌ها اعمال نشود، ورزش اتومبیلرانی ایران در سایه چنین خطراتی باقی خواهد ماند.

پیست آزادی پیست اتومبیلرانی فدراسیون اتومبیل رانی وزارت ورزش