به گزارش خبرنگار پرشین خودرو، بازار لوازم‌یدکی خودرو در سال های اخیر همواره با فراز و نشیب‌های زیادی روبرو بوده است ؛ از نوسانات شدید ارزی و مشکلات واردات گرفته تا نبود نظارت دقیق بر کیفیت قطعات و عدم شفافیت در قیمت‌گذاری، همگی عواملی هستند که بر روند خرید و فروش این کالاها تاثیرگذار هستند.
فرایندی پرنوسان در بازار قطعات یدکی که در این سال ها باعث شده بسیاری از مالکان خودروها و تعمیرکاران از تهیه قطعات و کیفیت آنها گلایه مند شوند و برخی کارشناسان این وضعیت را ناشی از کم کاری مسئولان برای کنترل بازار لوازم‌یدکی بدانند .
عوامل موثر در تشویق مالکان به خرید قطعات دست دوم
با وارد شدن به سال ۱۴۰۴ مهم ترین پرسش و ابهامی که برای سال جاری در بازار قطعه یدکی مطرح است ادامه نوسانات ارزی و تاثیر آن بر بازار خودرو و قطعه یدکی است ؛ جریانی که به نظر می رسد در صورت ادامه بی ثباتی ها و بازگشت دلار به مدار صعود می تواند در کنار التهابات قیمتی و حتی کیفی ، مالکان خودروها را برای تهیه قطعات بیشتر به‌سمت لوازم‌یدکی دست‌دوم سوق دهد.
در بررسی این چالش بسیاری از فعالان بازار قطعه یدکی ، مشکل اصلی این بازار را در کنار نوسانات ارزی ، عرضه نامناسب لوازم یدکی از سوی فروشندگان می دانند و معتقدند که در بازار قطعات خودرو به رغم تقاضایی که وجود دارد، اما عرضه صورت نمی‌گیرد. چراکه فعالان این بازار نسبت به‌نوسانات قیمت قطعات در آینده، بی‌ثباتی نرخ ارز و بلاتکلیفی در بازار لوازم‌یدکی واهمه دارند. در حالی که در گذشته نه‌چندان دور وضعیت بازار لوازم‌یدکی برعکس شرایط کنونی بود در واقع در بازار عرضه بسیار زیاد، اما تقاضا برای خرید کم بود.
در تشریح راهکار این شرایط فعالان بازار لوارم یدکی خودرو بر این باور است در صورتی که نرخ ارز روی کانال قیمتی ثابت بماند و مسائل مربوط به ثبت سفارش و عرضه قطعات برطرف شود ، وضعیت معامله لوازم‌یدکی خودرو در بازار بهبود یافته و بازار لوازم‌یدکی خودرو از رکود فعلی خارج شود.
بلاتکلیفی و توقف فروش در بازار لوازم یدکی خودرو
بسیاری از آنها معتقدند درصورتی که نرخ ارز مدام نوسان داشته باشد، تحلیل و برنامه‌ریزی برای فعالیت در چنین شرایطی سخت می‌شود؛ بنابراین اگر روند مثبت مذاکرات ادامه یافته و بازار ارز به تدریج به ثبات برسد ، بازار قطعات هم به آرامش و بهبود عرضه و تقاضا خواهد رسید در غیر این صورت بازار لوازم‌یدکی خودرو وارد بلاتکلیفی و توقف معامله می‌شود.
ارزیابی مشکلات بازار قطعات یدکی خودرو نشان می دهد که بخشی از مسائل کنونی این بازار مربوط به مشکلات گنرکی است و گمرکات کشور در فرآیند ترخیص کالا با واردکنندگان تعامل و همکاری لازم را ندارد بنایراین قطعاتی که از کشورهای مختلف مانند چین، هند، ترکیه و تایوان وارد می‌شود به رغم اینکه فرآیند حمل‌ونقل آنها کم تر از سه ماه زمان می برد اما پروسه ترخیص آنها از گمرک حدود ۶ ماه زمان نیاز دارد از این جهت بسیاری فعالان ابزار امیدواری می کنند در صورتی که گمرکات کشور همکاری لازم را داشته باشند، بسیاری از کمبودهای مقطعی به‌سرعت جبران خواهد شد .
چالش تامین قطعات یدکی به خودروهای با تیراژکم و وارداتی رسید
با این حال یکی از کارشناسان و فعالان صنف قطعه یدکی خودرو معتقد است که به جز چالش تامین قطعات خودروهای با تیراژ کم تولید یا واردات ، کمبود جدی در بازار قطعه یدکی وجود ندارد و علت این مساله نبود صرفه اقتصادی در تهیه قطعات این خودروها از سوی واردکننده یا قطعه‌ساز است .
به اعتقاد مهدی کاظمی در حال حاضر در وضعیت رکود به‌سر می‌برد؛ چرا که نرخ ارز بی ثبات است و این مساله باعث شده که قیمت قطعات نیز پایدار نباشد و فروشندگان یا واردکنندگان به دلیل نبود چشم انداز روشن اقتصادی ، فروش را متوقف کنند.
وی به رغم وجود برخی چالش ها در عرضه قطعات به بازار معتقد است که در حوزه کیفیت قطعات خودرو مشکلات بسیار کاهش یافته است و این صرف به دلیل رقابت فعالان بازار است که منجر به رشد کیفیت قطعات طی چند سال گذشته شده است.
این کارشناس بازار قطعه یدکی در گفت و گو با خبرنگار پرشین خودرو با تایید تاثیر سودجویان در بازار قطعه یدکی خودرو و بسترهای موجود برای واردات و عرضه قطعات بی‌کیفیت در بازار، تاکید می کند عمده فروشندگان و فعالان بازار قطعه یدکی به‌دنبال حفظ کیفیت، اعتبار و اعتماد خود در بازار و در میان مشتریان هستند.
طرح وزارت صمت در بازار قطعات خودرو بی اثر شد
به گفته کاظمی طرح شناسه کالای وزارت صمت نیز به رغم اهداف اولیه و تلاش برای ارتقای کیفیت و اصالت قطعات یدکی در بازار متاسفانه موفقیت چندانی نداشته است و شیوه نادرست آجرای آن عملا باعش شکست این طرح شده است و در صورتی که دولت می‌خواست این طرح در بازار موفق شود، باید در فاز اجرا و در گام های نخست روی قطعات مصرفی به‌ویژه پرمصرف اجرا می کرد اما متاسفانه امروز پس از صرف زمان فراوان اثری از نتایج طرح شناسه کالا در بازار نیست.
وی همچنین عدم توجه به الزامات استانداری در واردات قطعات را چالش دیگر این بازار برشمرده و معتقد است که برخلاف انتظارات ، سازمان استاندارد تخصص لازم برای ارزیابی الزامات و قواعد استانداردی جهت واردات را ندارد به همین جهت گاها قطعه‌ای در گمرک به تاییدات لازم کیفی و استاندارد می‌رسد، اما پس از ورود به‌بازار و دپو شدن در انبار فروشندگان، تبدیل به یک قطعه بی‌کیفیت می‌شود که فروشندگان را با دردسرهای عدیده مواجه می‌کند.
این کارشناسان بازار قطعات یدکی خودرو در نهایت به مصرف کنندگان توصیه کرد که برای جلوگیری از هر گونه آسیب های احتمالی از خرید قطعات بی کیفیت به فروشگاه‌های دارای جواز کسب مراجعه کنند و تبلیغات گسترده در فضای مجازی با عنوانین عرضه قطعات با نرخ های پایین توجه نکنند چرا که قیمت پایین قطعه همواره به‌معنی برخورداری آن از کیفیت بالا نیست.