تولید خودروهای کاروتجاری طی سال گذشته با جهش مواجه شد و این مساله نوید ادامه رشد در سال جاری را میداد. با این‌حال در سال جاری روند تولید کاملا منفی پیش رفت و خودروسازان با موانع بسیاری برای افزایش تولید مواجه شدند. حتی طی سال جاری تولید کاهش پیدا کرد و بازار این خودروها نیز در رکود عمیقی فرو رفت. قیمت محصولات کاروتجاری در بازار روند صعودی به خود گرفت و در نهایت این مشتریان بودند که دستشان از خرید کوتاه ماند و خودروسازان نیز با چالش فروش مواجه شدند. حالا با حذف ارز نیمایی شرایط تولید برای سال آینده با دشواری همراه خواهد شد.
براساس پیش بینی‌ها بازار خودروهای تجاری در سال آینده با چالش‌های جدی مواجه خواهد بود. افزایش قیمت ارز و حذف ارز نیمایی منجر به افزایش قیمت خودروهای تجاری و کاهش قدرت خرید مشتریان خواهد شد. همچنین، احتمال می‌رود واردات خودروهای تجاری کاهش یافته و بازار خودروهای دست‌دوم رونق بگیرد. در این شرایط، تولیدکنندگان داخلی باید به بهبود کیفیت و کاهش هزینه‌های تولید توجه بیشتری داشته باشند تا بتوانند در این شرایط رقابتی موفق عمل کنند. در نهایت، نیاز به بهبود زیرساخت‌های تامین قطعات و خدمات پس از فروش نیز امری ضروری خواهد بود تا بازار خودروهای تجاری با چالش‌های کمتری روبه‌رو شود.
پیش‌بینی وضعیت بازار خودروهای تجاری در سال آینده
بازار خودروهای تجاری به‌عنوان یکی از ارکان مهم در اقتصاد هر کشور، تحت تاثیر عوامل مختلف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی قرار دارد. در ایران نیز این بازار در سال‌های اخیر با چالش‌های متعددی مواجه بوده است.
یکی از اصلی‌ترین تغییرات پیش‌روی این بازار، حذف ارز نیمایی و افزایش نرخ ارز است که می‌تواند تاثیرات زیادی بر قیمت‌ها و شرایط خرید و فروش خودروهای تجاری داشته باشد.
در سال‌های اخیر، ارز نیمایی به عنوان یکی از منابع تامین ارز برای واردات خودروهای تجاری عمل می‌کرد و کاهش ارزش این ارز یا حذف آن می‌تواند آثار قابل‌توجهی بر قیمت و عرضه خودروهای تجاری در ایران داشته باشد. اما حذف این ارز چه اثراتی بر این صنعت خواهد داشت؟
افزایش قیمت خودروهای تجاری وارداتی
با حذف ارز نیمایی، واردکنندگان خودروهای تجاری باید ارز را با نرخ آزاد تهیه کنند. این امر به‌طور مستقیم منجر به افزایش قیمت خودروهای تجاری وارداتی می‌شود. به‌عنوان مثال، خودروهای سنگین مانند کامیون‌ها، تریلرها و اتوبوس‌ها که بخش زیادی از نیازهای حمل‌ونقل کشور را تامین می‌کنند، با افزایش هزینه‌های واردات قطعات مواجه خواهند شد و درنتیجه قیمت آن‌ها برای مصرف‌کنندگان داخلی افزایش می‌یابد.
فشار بیشتر بر تولیدات داخلی
تولیدکنندگان داخلی خودروهای تجاری نیز به دلیل افزایش هزینه‌های مواد اولیه، قطعات و… با افزایش هزینه‌های تولید مواجه خواهند شد. این افزایش هزینه‌ها به احتمال زیاد منجر به بالا رفتن قیمت خودروهای تجاری داخلی خواهد شد. همچنین، به دلیل وابستگی به تامین برخی از قطعات از
خارج، مشکلاتی نظیر تاخیر در تامین قطعات و اختلال در زنجیره تامین نیز ممکن است به وجود آید.
افزایش تقاضا برای خودروهای دست‌دوم
در پی افزایش قیمت خودروهای تجاری جدید، بسیاری از شرکت‌ها و افراد ممکن است به دنبال خودروهای تجاری دست‌دوم باشند. این موضوع می‌تواند به رونق بازار خودروهای دست‌دوم منجر شود، اما درعین‌حال ممکن است کیفیت خودروهای موجود در بازار پایین بیاید و نیاز به خدمات پس از فروش و تعمیرات افزایش یابد. به نظر می رسد قیمت خودروهای تجاری دست دوم تحت تاثیر کاهش تولید و افزایش قیمت‌ها طی سال آینده و شاید سال جاری رشد قابل‌توجهی پیدا خواهد کرد.
کاهش قدرت خرید مشتریان
افزایش قیمت خودروهای تجاری به‌ویژه در شرایطی که درآمد شرکت‌ها و فعالان این بخش به‌طور چشمگیری تغییر نمی‌کند، می‌تواند قدرت خرید آن‌ها را کاهش دهد. این امر علاوه‌بر کاهش حجم خرید و تقاضا در بازار، باعث می‌شود که بسیاری از شرکت‌ها به‌جای خرید خودروهای جدید، به خرید خودروهای دست‌دوم یا حتی کاهش تعداد ناوگان خود روی بیاورند. هرچند هنوز مشخص نیست که چه تغییری در روند تولید شکل خواهد گرفت، اما قطعا شرکت‌هایی در این بازار موفق خواهند بود که فروش با شرایط مناسب و لیزینگ را در دستور کار خود قرار دهند. شرکت‌هایی که همچنان اصرار به فروش نقدی داشته باشند، از بازار خارج خواهند شد.
افزایش رقابت بین تولیدکنندگان داخلی
در نتیجه افزایش نرخ ارز و حذف ارز نیمایی، قیمت خودروهای تجاری، چه وارداتی و چه تولید داخلی، به‌طور قابل توجهی افزایش خواهد یافت. این روند احتمالا در نیمه نخست سال آینده بیشتر محسوس خواهد بود. با توجه به افزایش هزینه‌های واردات به‌ویژه در شرایطی که نرخ ارز همچنان بالا باقی بماند، واردات خودروهای تجاری کاهش خواهد یافت. این موضوع باعث محدودیت در عرضه خودروهای تجاری جدید می‌شود و نیاز به تولید بیشتر خودروهای تجاری داخلی را تقویت خواهد کرد.
در صورتی که شرایط اقتصادی به‌گونه‌ای پیش رود که تولیدکنندگان داخلی مجبور به رقابت در بازار با خودروهای خارجی باشند، تولیدکنندگان داخلی برای حفظ سهم خود در بازار به بهبود کیفیت، کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری توجه بیشتری خواهند داشت. این رقابت می‌تواند منجر به بهبود شرایط بازار خودروهای تجاری داخلی شود. افزایش هزینه‌های واردات قطعات یدکی به‌ویژه در خودروهای سنگین، می‌تواند به مشکلاتی در تامین قطعات و خدمات پس از فروش منجر شود. این موضوع فشار بیشتری را بر روی مالکان و شرکت‌های حمل‌ونقل وارد خواهد کرد.