دیدید بعضی وقت‌ها می‌گوییم تاریخچه پر و پیمانی پشت فلان خودرو وجود دارد؟ راستش پشت جیپ تاریخچه خاصی نیست. جیپ خودش تاریخچه است. خودروسازی که کارش را در اوج جنگ جهانی دوم آغاز کرد (1943 میلادی). پرداختن به رگ و ریشه جیپ، یک کتابخانه می‌طلبد. پس بیایید خیلی سریع فقط مروری روی زندگینامه Wrangler داشته باشیم تا برسیم به این چیزی که امروز سراغش رفته‌ایم؛ رانگلر روبیکان نسل 4.

بعد از درخشش افسانه‌وار جیپ در میدان نبرد، یک ایده طلایی به ذهن مدیران رسید. این خودروهای نظامی این قابلیت را داشتند که برای کاربردهای ساده‌تر و حتی مصارف اجتماعی نیز مورد استفاده قرار بگیرند. به همین دلیل بود که تیمی متشکل از کایزر، ویلیز و AMC روی پروژه‌ای به اسم CJ (مخفف Civilian Jeeps یا جیپ‌های غیرنظامی) مشغول به کار شدند. مسیری که برای نزدیک به چهل سال دنیای خودروهای آفرود شهری را متحول کرد.

از ابتدای دهه 80 میلادی خانواده CJ با وجود پیشرفت فنی و مشتریان پر و پا قرص، کم‌کم از ترند روز دنیای شاسی‌بلندها دور شدند. درواقع با اینکه این خودرو به تجهیزات و قابلیت‌های شهری مجهز شده بود، ولی ظاهر و باطن آن هنوز شبیه یک خودروی نظامی بود. فلسفه‌ای که دیگر در آن روزها خریداری نداشت. جیپ باید به ترکیب برنده دست می‌زد. تغییر سختی که می‌توانست تمام دنیای این محصول موفق را ویران کند.

از اواسط همان دهه، مدیران شرکت نقشه راه را عوض کردند؛ اما حالا سؤال این بود که محصول جدید باید چه شکلی باشد؟ جیپ هیچ ایده‌ای نداشت. چون کار دیگری بلد نبود. با این حال نه می‌توانست و نه می‌خواست که از توانایی خیره‌کننده‌اش در حوزه ساخت آفرودهای طوفانی دست بکشد. به همین خاطر CJ-7 را به‌عنوان یک الگو و شابلون مقابل خود قرار دادند و مدلی جدید به اسم Wrangler در سال 1986 متولد شد.

رانگلر همان چیزی شد که باید می‌شد. یک شاسی‌بلندِ سایز کوچکِ شهری. شاید جالب باشد بدانید با اینکه رانگلر در 86 میلادی رونمایی شد، ولی نسخه نهایی‌اش سال بعد تحت مدیریت کرایسلر معرفی شد. هنوز هم در منابع بین‌المللی حوزه خودرو، ایران به‌عنوان یکی از تولیدکنندگان جیپ رانگلر (سال 1989) معرفی شده است.

با این‌که تا حالا چهار نسل از جیپ رانگلر تولید شده، این خودرو یکی از سنتی‌ترین محصولات تاریخ باقی مانده است. چراکه DNA قدرتمند ویلیز و CJ هنوز هم در طراحی این مدل لمس می‌شود. یک چیزی شبیه حس و حالی که پورشه 911 طی دهه‌ها به آن پایبند بوده است. چراغ‌های ساده دایره‌ای، جلوپنجره عمودی، گلگیرهای طاقچه‌بلند، سقف صاف، لولاهای بیرون‌زده، پنجره‌های مستطیلی و دستگیره‌های پلاستیکی ساده. حالا کاری نداریم که جیپ امروز ما تغییرات و ریزه‌کاری‌های دیگری را نیز تجربه کرده است. سادگی، یک الزام حیاتی در طراحی این خودرو بوده و هست. موضوعی که در طراحی عقب هم به وضوح دیده می‌شود.

داخل کابین ناگهان همه‌چیز عوض می‌شود. سادگی و سنت‌گرایی جای خودش را به پیچیدگی و مدرنیته می‌دهد. یک فضای جذاب و امروزی که هم جوانان جسور را راضی می‌کند و هم خانواده‌های معمولی را. با وجود لیست کاملی از تجهیزات رفاهی و جانبی، ولی یک چیز در طراحی داخلی کاملاً موج می‌زند و آن هم تمرکز روی پیمایش‌های خارج جاده‌ای است. دکمه‌های مربوط به کنترل جعبه‌دنده و دیفرانسیل به جای آنکه یک جایی در گوشه و کنار باشد، خیلی واضح و مشخص جلوی دست راننده قرار گرفته‌اند. این تفاوت یک شاسی‌بلند معمولی که ادای آفرودبازی را درمی‌آورد با یک شاسی‌بلند اصیل است که اساساً آفرودر به دنیا آمده.

همان‌طور که یک بار گفتیم، این خودرو با هدف بیراهه‌نوردی طراحی شده و بخش اعظمی از آپشن‌های آن مربوط به این حوزه است. با این حال تجهیزات رفاهی رانگلر روبیکان هم حرف‌هایی برای گفتن دارند. مثل صندلی‌های چرم ناپا با تنظیم 12 حالته و سیستم ناوبری ماهواره‌ای Uconnect 4C با قابلیت تشخیص و پیش‌بینی شرایط آب و هوایی محل رانندگی و حتی ارتفاع از سطح دریا. این خودرو مجهز به یکی از خاص‌ترین نمایشگرهای اطلاعات و سرگرمی است. نمایشگری با سایز 8.4 اینچ که نه فقط ضد رطوبت و گرد و خاک است بلکه در مقابل ضربات هم نسبتاً مقاومت دارد. یکی از آپشن‌های جذاب این خودرو که البته شاید خیلی از سوی آفرودبازها با استقبال روبرو نشود، شیفترهای تعویض دنده پشت فرمان است. آن پشت یک نمایشگر 7 اینچی نصب شده که اطلاعات مربوط به زاویه فرار و حمله را نشان می‌دهد.

این‌که چرا جیپ رانگلر به پیشرانه هشت سیلندر مجهز نمی‌شد، سوالی بود که برای سال‌ها ذهن مشتریان آن را درگیر کرده بود. شاید چون بلوک پیشرانه‌های V8 «فضای مچاله شدن» را از بین می‌برد و به ایمنی ضربه می‌زد. اگرچه هیچ‌وقت جیپ مستقیماً به این سؤال پاسخ نداد، ولی مشخص بود که با خودش فکر می‌کرد که یک پیشرانه شش سیلندر هم می‌تواند از پس این شاسی بربیاید؛ اما با عرضه نسل چهارم در سال 2017، معجزه رخ داد و HEMI وارد رینگ شد. از آن کابوس‌هایی که دوست داشتیم. بلوکی هشت سیلندر V شکل با حجم 6.4 لیتر.

قدرت خالص رانگلر در تیپ Rubicon که بالاترین تریم فنی و ظاهری این خانواده به حساب می‌آید، 470 اسب‌بخار و گشتاور آن 637 نیوتن‌متر اعلام شده است. این اعداد حتی برای یک خودروی معمولی هم فوق‌العاده است. چه برسد به این خودرو که اساساً از توانایی فنی خود برای آفرود استفاده می‌کند. به دلیل استفاده گسترده از ملزومات مربوط به پایداری و انتقال قدرت، وزن رانگلر به حدود 2.4 تن رسیده. با این حال جای نگرانی نیست. جعبه‌دنده 8 سرعت‌های که ZF برای آن طراحی کرده، شتاب صفر تا صد 5.1 ثانیه‌ای و سرعت نهایی 218 کیلومتر برساعتی را برایش به ارمغان می‌آورد. این اعداد برای غولی که 4.8 متر طول دارد و 2 متر عرض، حیرت‌انگیز است.

حالا بیایید درباره ویژگی‌های آفرود این خودرو بیشتر صحبت کنیم. مثلاً تایرهای 37 اینچی که روی رینگ‌های 17 اینچی نصب شده و چهره‌ای شبیه تانک به آن بخشیده است. اکسل‌ها نیز از نوع Dana 44 هستند. یک میل تعادل با عملکرد تمام الکترونیکی این امکان را می‌دهد که در مفصل‌های مربوط به پایداری، یک قابلیت آفرود فوق‌العاده پدید بیاید و عمل خزیدن روی صخره‌ها به راحتی انجام شود.

روی کاپوت این رانگلر یک هواکش ظاهراً ساده نصب شده ولی درواقع این ابداع جیپ به اسم سیستم القای هوای هیدرولید است که نه فقط با هدایت هوای ورودی به پیشرانه، عملکرد قوای محرکه را افزایش می‌دهد بلکه در هنگام حرکت در اقلیم‌های مربوط، آب را از روی ورودی جدا می‌کند. قابلیت تغییر ارتفاع دستی سیستم تعلیق تا 5 سانتی‌متر و کمک‌فنرهای تک لوله‌ای از برند FOX خبر خوبی برای این‌کاره‌هاست. ساخت رانگلر روبیکان 392 نشان داد جیپ شاید قصد داشته یک مانستر تراک خیابانی بسازد.

_{عکاس: پژمان ترابکی}