عمل نکردن به موقع به تعهدات از سوی خودروسازان موجب بروز نارضایتی در بین مشتریان شده است اما در این بین خودروسازان را نمی‌توان تنها مقصر قلمداد کرد چرا که کنار هم قرار گرفتن برخی از عوامل موجب شد تا خودروسازان نتوانند به تعهدات خود به موقع عمل کنند؛ مشکلات ناشی از تعلل بانک مرکزی در تخصیص کامل ارز به خودروسازان داخلی و افت تیراژ ناشی از آن یکی از همین عوامل است.

تولید، قیمت و تحویل خودرو همیشه یکی از موضوعات داغ در رسانه‌های کشور بوده و با توجه به شرایطی که در سال های گذشته در اقتصاد کشور به وجود آمده و تعلل در تصمیم گیری برای افزایش قیمت؛ خودروسازان با مشکلات عدیده‌ای مواجه شدند و این مشکلات موجب شد تا نتوانند به تعهدات خود نسبت به مشتریان به موقع عمل کنند.

در حال حاضر تامین مواد اولیه و قطعات مورد نیاز قطعه‌سازان و خودروسازان کشور به دلیل چالش تامین ارز به مشکل خورده است. آن‌طور که فعالان قطعه‌سازی و خودروسازی تاکید دارند تخصیص ارز به قطعات و مواد اولیه ثبت‌سفارش‌شده، گرفتاری اصلی صنایع خودرو و قطعه‌سازی در حال حاضر است.

یکی از عواملی که در این باره دخیل بود را می‌توان اعمال تحریم از سوی آمریکا عنوان کرد که تبادلات بانکی را تحت تاثیر قرار داد و روند نقل و انتقال پول را با مشکل مواجه کرد که به واسطه آن تامین قطعات و مواد اولیه با مشکل روبه رو شد و از طرفی به دلیل عدم تامین ارز مورد نیاز برای واردات قطعات بیش از پیش بر مشکلات افزود.

با آغاز تحریم‌ها تلاش شد ارز مورد نیاز برای واردات قطعاتی که امکان ساخت داخل را ندارند از طریق بانک مرکزی تامین شود، اما تولیدکنندگان داخلی از تاخیر ارزدهی دولت یا عدم‌تخصیص ارز مناسب گلایه دارند.در این زمینه خودروسازان با انتقاد از نحوه تخصیص ارز به تولید تاکید دارند که روند تخصیص ارز با کندی قابل‌توجهی برخوردار بوده است.

در شرایط فعلی هرگونه ایجاد محدودیت، شرط گذاری و تعلل در تخصیص ارز مورد نیاز تولیدکنندگان اثرات سوئی بر ادامه فعالیت واحدهای تولیدی خواهد داشت. این وضعیت در حالی است که ادامه حیات صنایع در گرو حفظ چرخه تامین مواد اولیه و تولید محصول نهایی است، اما با هرگونه تعلل در زمینه تخصیص ارز مورد نیاز برای واردات مواد اولیه، چرخه فعالیت صنایع متوقف خواهد شد. البته پرداخت تسهیلات ریالی از سوی سیستم بانکی از دیگر پیش نیازهای ادامه حیات صنایع است، اما در حال حاضر بانک‌ها تسهیلات ریالی را نیز در اختیار تولیدکنندگان قرار نمی‌دهند؛ در حالیکه در همه جای دنیا نقدینگی مورد نیاز واحدهای تولیدی از طریق تسهیلات بانکی تامین می‌شود.

طبق آخرین آماری که بانک مرکزی اعلام کرده، از ابتدای امسال تا هفتم مرداد دومیلیارد و ۷۹۸میلیون دلار به صنایع حمل‌و‌نقل و خودرو اختصاص پیدا کرده که یک‌میلیارد و ۶۵۸میلیون دلار آن نیمایی و یک‌میلیارد و ۱۴۰میلیون دلار دیگر نیز از مسیر «واردات در مقابل صادرات» تامین شده است. به نظر می‌رسد ارز حاصل از صادرات مستقیم نیز در دل «واردات در برابر صادرات» آمده است.

در همین ارتباط، احمد نعمت‌بخش، دبیر انجمن خودروسازان ایران، در مصاحبه اخیر خود با ایلنا اعلام کرد: «در سال جاری تخصیص ارز به خودروسازان توسط وزارت صمت از ۱۷ تیرماه آغاز شد و اگر پیش از این تاریخ، بانک مرکزی ارزی برای خودروسازان تامین کرده بود مربوط به تخصیص‌های سال گذشته بود و تخصیص‌های پس از ۱۷ تیر هم هنوز تامین ارز نشده‌اند و خودروسازان همچنان با مشکل تامین ارز دست به گریبان هستند.»

بررسی آمار پنج‌ماهه تولید ایران خودرو از کاهش 4.8 درصدی تولید خودرو نسبت به سال گذشته حکایت دارد. طبق آمار منتشرشده در کدال، شرکت ایران خودرو در پنج‌ماهه سال جاری تعداد 203 هزار و 819 دستگاه خودرو تولید کرده است. این در حالی است که در مدت مشابه سال پیش، این شرکت 214 هزار و 157 دستگاه به تولید رسانده بود.

بنابراین خودروسازانی که با مشکلات عدیده‌ای در بخش تولید دست‌وپنجه نرم می‌کنند، چگونه می‌توانند برای افزایش تیراز خود برنامه‌ریزی کنند؟