تا پایان سال آینده میلادی، احتمالا حتی یک خودروی صفر کیلومتر ارزان‌تر از 20 هزار دلار نیز در بازار وجود نخواهد داشت. میتسوبیشی میراژ، کیا ریو و نیسان ورسا با خروج از بازار آمریکا، به چندین خودروی ارزان‌تر از 20 هزار دلار می­‌پیوندند که از سال 2019 تاکنون، این کشور را ترک کرده­‌اند.

تا سال 2019 و قبل از شیوع کرونا، متوسط قیمت خودروهای صفر کیلومتر در بازار آمریکا به لطف حضور خودروهای اقتصادی، به 38 هزار دلار می­‌رسید، اما با همه­‌گیری ویروس کرونا در سال 2020 و مشکلات ناشی از زنجیره تامین، شرکت‌های خودروسازی بیش از قبل به پایان تولید مدل‌های اقتصادی ترغیب شدند.

این اتفاق با حذف فورد فیستا، شورولت کروز و اسمارت آغاز شد در حالی که بعد از آن، نوبت به هیوندای اکسنت، فورد اکو اسپرت، فولکس واگن بیتل و نواده دوو ماتیز یعنی شورولت اسپارک رسید. این آخری، زمانی به عنوان ارزان‌ترین خودروی قابل خرید در ایالات متحده شناخته می­‌شد.

به اعتقاد آقای تایسون جومینی که قائم مقام بخش تجزیه‌ و تحلیل داده‌ها در موسسه جی‌دی پاور است، قطع تولید مدل‌های ارزان‌تر پدیده جدیدی نیست اما بحران کمبود تراشه باعث شد که مدل‌های گران‌تر در اولویت تولید قرار بگیرند. به گفته وی، برخی از برندها مثل هوندا پس از بهبود شرایط، تیپ‌های ارزان‌تری از محصولات خود را وارد بازار کرده‌اند، اما حتی سیویک که همواره به عنوان یک خودروی جمع‌وجور ارزان شناخته شده هم در سال 2024 نزدیک به 25 هزار دلار قیمت دارد. هوندا آکورد با قیمت 28 هزار دلار، 4 هزار دلار از سال 2019 گران‌تر است و CR-V هم با قیمت کمتر از 30 هزار دلار قابل خریداری نیست.

گذشته از این‌ها، سرانجام بازار خودروهای ارزان‌تر از 20 هزار دلار چه می‌شود؟ به نظر می­‌رسد که این بخش از بین خواهد رفت. سال گذشته در آمریکا، 15.5 میلیون دستگاه خودروی صفر کیلومتر به فروش رسید. واقعیت این است که حتی با وجود افزایش قیمت­‌ها، آمار فروش خودرو در این کشور همچنان رو به افزایش است، بنابراین شرکت‌های خودروسازان انگیزه‌ای برای ساخت محصولات ارزان‌تر نخواهند داشت.

به همین دلیل است که میانگین قیمت خودروهای صفر کیلومتر بازار آمریکا با جهشی 36 درصدی نسبت به سال 2019 به 46 هزار دلار رسیده است . با توجه به این‌که میانگین درآمد سالانه در ایالات ‌متحده در سال 2023 حدود 60 هزار دلار است، به نظر می­‌رسد که اکثر آمریکایی‌ها بدون دریافت وام پنج‌ساله، قادر به خریداری خودرویی با قیمت 46 هزار دلار نباشند. این در حالی است که میانگین درآمد سالانه در این کشور در سال 2019 بیش از 68 هزار دلار بود.

البته روزنه‌­ای از امید وجود دارد چرا که امسال، میانگین قیمت خودرو در آمریکا برای اولین بار از زمان شیوع کرونا کاهش پیدا کرده و البته همچنان رو به کاهش است. بنابر گفتگوی آقای جومینی با Motor1، جی‌دی پاور پیش‌بینی می‌کند که قیمت خودروهای صفر کیلومتر در سال 2024 با کاهش متوسط 1.100 دلار، به 44.900 دلار برسد. برای ماه فوریه هم بیش از 1.900 دلار کاهش و رسیدن به میانگین 44.045 هزار دلار پیش‌­بینی شده است.

گذشته از خبرهای خوش برای مشتریان خودروهای صفر کیلومتر، باید پذیرفت که اما بازار خودروهای کارکرده دچار همان شرایط نابسامانی است، که از اواسط سال 2021 آغاز شد و در 2022 ادامه پیدا کرد. سال آینده خودروهای کارکرده کمتری در دسترس خریداران قرار خواهد داشت. به گفته­‌ آقای جومینی، تعداد خودروهای کارکرده با سن پنج سال در قبل از کرونا، 16.3 میلیون دستگاه بود، اما در سال 2024 این رقم پس از چهار سال کاهش متوالی به 13.7 میلیون دستگاه و در 2025 به 12.5 میلیون دستگاه خواهد رسید.

از آنجا ‌که تعداد مدل‌های ارزان‌قیمت روزبه‌روز کاهش می‌­یابد، بازار خودروهای صفر کیلومتر ارزان‌تر از 30 هزار دلار، فرصتی جدید برای شرکت‌های خودروساز به شمار می­‌آید. به گفته‌­ آقای جومینی، تا قبل از کرونا، 47 درصد از بازار خودروهای نو به مدل‌های ارزان‌تر از 30 هزار دلار اختصاص داشت، که امروزه به فقط 17 درصد می‌رسد.

هرچند بسیاری از خودروسازان مشهور و معتبر از بازار خودروهای ارزان‌تر از 30 هزار دلار خارج شده‌اند، اما تهدیدی به اسم چین، می‌تواند برندهای باسابقه را برای عرضه خودروهای ارزان‌‌قیمت تحت فشار قرار دهد. خودروسازان این کشور مثل چری، بی ‌وای‌ دی و گریت وال در سال 2023 در اروپا بیش از 400 هزار دستگاه خودرو فروخته‌اند. سهم فعلی این شرکت‌ها از بازار اروپا حدود 8 درصد است، اما کارشناسان انتظار دارند این رقم تا سال 2025 به 15 درصد افزایش یابد.

چری به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین خودروسازان چین قصد دارد طی چند سال آینده وارد بازار آمریکا شود. این شرکت هم ‌اکنون برخی محصولات خود را در مکزیک با قیمت کمتر از 30 هزار دلار عرضه می‌کند. برایان وو معاون اجرایی چری در مکزیک در گفتگویی که سال گذشته با نشریه موتورترند انجام داد، ضمن اشاره به اهمیت بازار آمریکا برای این برند، از وجود نقشه راه برای ورود به بازار این کشور سخن گفت. چری شانس خود برای ورود به بازار آمریکا را در سال‌های 2005 و 2020 آزمود که در هر دو ناکام بود، اما ظاهرا این شرکت از برنامه خود عقب نشینی نکرده است.

_{جدیدترین اخبار خودرو را در باما بخوانید.}