بهرام خودرو: امروزه مبحث روغن موتور، یکی از مباحث داغ و مهم در امر نگهداری و حفظ کارایی موتور خودرو به حساب می آید، با پیشرفت تکنولوژی و شدت گرفتن رقابت، خودرو سازان به دنبال افزایش روانکاری و ماندگاری بیشتر در روغن ها هستند، در حقیقت می توان گفت افزایش طور عمر موتور خودرو، کاهش مصرف سوخت و آلاینده ها با افزایش کارایی روغن موتور کاملاً همسو است.
اگر به دنبال روغن موتور مناسب برای خودروی جدید یا قدیمی خود هستید، بهترین کار دقت در انتخاب مهمترین استاندارد روغن موتور یعنی شاخص ویسکوزیته می باشد، هر چقدر ویسکوزیته روغن موتور بالاتر باشد چسبندگی آن در دماهای مختلف تغییر شدیدتری خواهد داشت در واقع می توان گفت در دماهای پایین با ضخامت بیشتری بر روی سطح قطعات قرار می گیرد و در نتیجه روانکاری با کندی انجام خواهد شد.
در این میان استفاده از روغن موتور های سنتتیک به خاطر اغراق نه چندان دقیق فروشندگان به مبحثی گیج کننده تبدیل شده است، از این رو قسمت اعظم این مطلب را به بحث پیرامون این نوع روغن موتور و فاکتورهای تعیین کننده در انتخاب روغن موتور مناسب اختصاص داده ایم.
به طور خلاصه دو نوع روغن موتور سنتتیک در بازار موجود می باشد:
روغن های سنتتیک گروه چهارم بالاترین Total Base Number Number یا میزان توانایی روغن موتور در برابر اسیدی شدن را دارا هستند که به همین دلیل زمان طولانی تری می تواند داخل موتور دوام بیاورند.
گفتیم استانداردها و شاخص هایی وجود دارند تا مصرف کننده بتواند بر اساس آنها بهترین روغن موتور مناسب خودروی خود را انتخاب کند، در این قسمت به بررسی این فاکتورها و توضیح علائم درج شده بر روی بسته بندی روغن ها خواهیم پرداخت چرا که برای شناسایی روغن موتور مناسب در قدم اول باید بتوانیم معنی برچسب هایی که بر روی ظرف روغن درج شده است را بفهمیم.
استانداردهای تعیین شده توسط این موسسه در مورد روغن موتورها، به دو گروه خودروهای بنزینی و گازوئیلی تقسیم می شوند. استانداردهای روغن موتور خودرو های دیزل با حرف C و استاندارد روغن موتور خودروهای بنزینی که با حرف S شروع می شوند. حرف بعدی هم معرف بازه مدل و سال تولید موتور خودرو می باشد که روغن با استاندارد مربوطه باید برای آن بازه زمانی انتخاب شود.
جدول زیر استانداردهای مربوط به خودروهای بنزینی را نمایش می دهد.
همانطور که در ابتدا اشاره شد شاخص ویسکوزیته که بیانگر میزان چسبندگی است مهمترین پارامتر در انتخاب روغن موتور مناسب می باشد. این شاخص در دماهای مختلف برای انواع روغن موتور اندازه گیری و با یک کد معرفی می شود.
قسمت اول این کد با یک عدد و حرف W که معرف کلمه زمستان (Winter) می باشد میزان شاخص ویسکوزیته روغن را در دماهای زیر صفر نشان می دهد.
بسیار مهم است که روغن موتور در دماهای پایین در برابر چسبندگی و تشکیل لایه ای ضخیم بر روی قطعات مقاومت کرده و به راحتی در میان قطعات متحرک موتور جریان یابد، اگر ضخامت روغن بر روی قطعات افزایش یابد انرژی به مراتب بیشتری جهت حرکت قطعات مورد نیاز خواهد بود که این امر نه تنها باعث افزایش مصرف سوخت، بلکه از مهمترین دلایل روشن نشدن خودرو یا اصطلاحاً استارت نخوردن خودرو باشد.
عدد قبل از حرف W هر چقدر کوچکتر باشد، ویسکوزیته روغن موتور کمتر و در نتیجه رقیق تر و روان تر خواهد بود.
روغن موتور های سنتتیک در دماهای پایین از درجه روانی به مراتب بالاتری نسبت به روغن های معمولی یا منرال برخوردار هستند و این قابلیت را دارند تا به گونه ای تولید شوند که حتی در دماهای پایین تر، رقیق تر بوده و چسبندگی کمتری داشته باشند، از این رو روغن های سنتتیک می توانند حتی ویسکوزیته 0W را نیز داشته باشند.
قسمت دوم کد در شاخص ویسکوزیته مبین میزان مقاومت روغن در برابر تغییرات ویسکوزیته در دماهای بالا (در حدود 100 درجه سانتی گراد) می باشد. در دماهای بالا می بایست روغن موتور چسبندگی خود را حفظ کرده و روانکاری بین قطعات موتور بطور کامل صورت گیرد، از این رو هر چقدر این عدد بزرگتر باشد، روغن در دماهای بالا مقاومت بیشتری در برابر کاهش چسبندگی از خود نشان داده و موتور به روغن ریزی و یا روغن سوزی نخواهد افتاد.
برای مثال روغنی با شاخص ویسکوزیته 10W-30 دارای ویسکوزیته کمتری نسبت به روغن با شاخص ویسکوزیته 20W-50 چه در سرما و چه در گرما می باشد.
حال سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که آیا اجباری در استفاده از روغن های سنتتیک برای موتور خودروی خود داریم؟ و آیا روغن موتورهای سنتتیک همیشه بهترین انتخاب هستند؟
جواب کاملا بستگی به شرایط محیطی و خودروی شما دارد، در مورد خودروهای باکیفیت و با کارایی بالا به طور پیش فرض در کارخانه از روغن سنتتیک پر می شوند پس شما هم ناگزیر خواهید بود همین روند را برای خودرو حفظ کنید.
اگر در منطقه ای زندگی می کنید که زمستان های بسیار سردی دارد، باز هم ناگزیرید قبل از شروع فصل سرما از این نوع روغن موتور در خودرو خود استفاده کنید؛ این امر در مورد مناطقی که دمای هوا بسیار بالاست نیز صادق می باشد.
در خودروهای اسپرت نیز استفاده از روغن سنتتیک توصیه شده است، حتی در موتورسیکلت هایی که دارای سیستم کلاچ معمولی (خشک) هستند هم می توان از روغن موتور سنتتیک استفاده نمود.
برای درک بهتر از انواع روغن موتور و انتخاب نهایی، فارغ از فاکتوهای استاندارد و ویسکوزیته معانی مختلف عبارت های روی بسته بندی های روغن موتور را مرور می کنیم چراکه دانستن آنها می تواند در انتخاب روغن مناسب بسیار مفید باشد.
با وجود محاسن بسیار زیاد روغن های سنتتیک، هرگز بر این فرض نباشید که کیفیت بالاتر به معنی عدم نیاز به تعویض روغن در فواصل طولانی است، چرا که این نوع روغن موتور ها در اکثر ویژگی ها بهتر از روغن های مینرال یا معمولی هستند اما آنها نیز مانند سایر روغن موتور ها به واسطه آلاینده هایی چون بنزین، هیدروکربن های نیمه سوخته، گرد و غبارهای ریز، ذرات ناشی از سایش فلزات و ذرات ریز کربنی دچار افت کیفیت می شوند.
تنها راه برای برطرف کردن این آلودگی ها در موتور، تعویض روغن خودرو در دوره های زمانی مناسب می باشد که بر این اساس بهتر است روغن خودرو هر 5000 کیلومتر تعویض شود. اما در مورد خودرو های مدرن امروزی، از آنجا که سیستم تصفیه هوا، سیستم فشرده سازی و کنترل رینگها در پیستون و سیستم ممانعت از ورود بخار آب به داخل سیلندرها، بسیار پیشرفت کرده است از آلودگی زود هنگام روغن موتور ممانعت به عمل می آید و دوره تعویض روغن تا 7000 کیلومتر می تواند افزایش یابد.
با توجه به تمام آنچه گفته شد، تنها مزیت روغن های مینرال در مقایسه با روغن های سنتتیک، قیمت نسبتا پایین آن می باشد؛ بنابراین، این نوع روغن را می توان گزینه مناسبی برای بعضی امور که باید طی آن روغن در بازه زمانی کوتاهی تعویض شود دانست. از جمله این امور می توان به فرایند آب بندی خودروی صفرکیلومتر اشاره کرد که نیاز است روغن در دو مرحله، یک بار در 100 کیلومتر و بار دیگر در حدود 1000 کیلومتر تعویض شود.
در انتها شما با هر آنچه که برای انتخاب روغن موتور مناسب نیاز هست بدانید آشنا شدید
منبع(ها): Google | dummies